Hoever zijn we?

In het Baarns KlimaatAkkoord hebben de ondertekenaars het doel gesteld om te zorgen dat Baarn in 2030 klimaatneutraal is. Dat is een zeer ambitieus doel. De Baarnse KlimaatAlliantie doet haar best om het zo goed mogelijk te realiseren. Maar hoe meer we eraan werken, hoe meer we ontdekken hoe ingewikkeld het is om het doel te bereiken. Tot begin 2020 wisten we eigenlijk niet eens heel goed hoever we in Baarn al zijn en hoe snel we gaan. We hadden geen goede metingen. In het voorjaar van 2020 hebben we acht indicatoren gemaakt die een goed inzicht geven. Die lichten we hieronder toe.

Goed te weten: De informatie waarmee we de indicatoren samenstellen is openbare informatie. Helaas wordt het merendeel daarvan slechts jaarlijks bijgewerkt. Daardoor kunnen wij onze indicatoren ook slechts jaarlijks bijwerken.

Totaalresultaat

Energiebesparing en -opwekking t.o.v. 2011

Download

Het totaalresultaat de inspanningen moet zijn dat voor Baarn net zoveel energie duurzaam wordt opgewekt als er verbruikt wordt. Dat wordt deels beïnvloed door beleid van de rijksoverheid. Voor een belangrijk deel hebben we het zelf in de hand, namelijk de hoeveelheid energie die we besparen (ten opzichte van 2011) en de hoeveelheid energie die we zelf opwekken.

Doen we het op dit moment goed? Ja en nee. Ja: er is een goede vooruitgang. Nee: er is nog veel te doen. En vooralsnog loopt Baarn achter op Nederland als geheel, en loopt Nederland achter op Europa.

Energie besparen

Stap 1 in verduurzamen is besparen op de energiebehoefte. Wat je niet nodig hebt, hoeft immers ook niet te worden opgewekt. We hebben daar drie indicatoren voor.

Een belangrijke manier om te besparen op de energiebehoefte is isoleren. Iedere bewoner of gebruiker van een pand kan het nodige doen, vaak met eenvoudige middelen zoals rdiatorfolie en tochtstrips. Eigenaren van woningen en bedrijfspanden kunnen daarnaast grotere ingrepen doen (dak-, gevel- en vloerisolatie, dubbel glas). Een goede manier om de voortgang van de isolatie te meten zijn de energielabels. Hoe groter de beweging richting label A, hoe beter we het doen. Er worden ieder jaar een behoorlijk aantal stappen gezet in de ladder van energielabels. Met de 1415 stappen die in 2020 zijn gezet hebben we hierin zelfs een versnelling bereikt.

Netto labelstappen cumulatief sinds 2011

Download

De energiebesparing die met isolatie bereikt wordt, is vooral besparing op het aardgasverbruik. Eigenaren van woningen en bedrijfspanden kunnen nog extra aardgas besparen door een hoogrendementsketel of een warmtepomp aan te schaffen. De grafiek toont het aardgasverbruik in Baarn. Uiteindelijk moeten we naar 100%: aardgasvrij. Mogelijk komt er in de toekomst een andere brandstof door de gasleidingen, bijvoorbeeld biogas of waterstof.

Het aardgasverbruik in 2020 daalde minder hard dan in de jaren ervoor. Mogelijk is dat veroorzaakt doordat meer mensen thuis werkten in dit coronajaar. Inmiddels verbruiken we 16% minder aardgas dan in 2011 en ruim 6,5% minder dan in 2017.

Besparing aardgas t.o.v. 2011

Download

Ook op het elektriciteitsverbruik kan bespaard worden, onder meer door gloei- en TL-lampen te vervangen door ledlampen, apparatuur te vervangen door energiezuinige varianten en lampen en apparaten niet onnodig aan te laten staan. Ook daarnee zijn we in Baarn op de goede weg: sinds 2011 is de behoefte aan elektriciteit met 15% gedaald, bijna de helft daarvan (7%) sinds 2017. In 2020 nam het electriciteitsverbruik licht toe, vermoedelijk door de coronamaatregelen.

Als besparing op aardgas en elektriciteit bij elkaar opgeteld worden, ontstaat zicht op de verminderde behoefte. Dit hoeft allemaal niet opgewekt te worden!

Energiebesparing t.o.v. 2011

Download

Meer weten over hoe u energie kunt besparen?

Energie opwekken

Stap 2 in het verduurzamen, na het zoveel mogelijk besparen op de energiebehoefte, is een duurzame opwekking. Er zijn diverse mogelijkheden om duurzaam elektriciteit op te wekken, maar de twee meest voor de hand liggende in Baarn zijn zon en wind.

Percentage huishoudens met PV-panelen (zonnepanelen)

Download

Zonne-energie kan gebruikt worden door PV-panelen (“zonnepanelen”) op geschikte plaatsen op te stellen. Veelal zijn dat daken van woningen en bedrijfspanden. Niet alle daken zijn door hun ligging geschikt. Echter, vooralsnog zijn er nog zoveel geschikte daken niet in gebruik, dat we met het percentage daken met PV-panelen een goede indicator van de voortgang hebben. Sinds 2014 komt er jaarlijks ongeveer hetzelfde aantal daken bij. Inmiddels liggen op 1 van de 7 daken zonnepanelen. Een mooie tussenstand, maar er moeten sneller meer PV-panelen op daken komen om klimaatneutraal serieus in beeld te krijgen.

Opgesteld vermogen PV-panelen (zonnepanelen)

Download

Zelf voor eigen gebruik opwekken is één manier om zonne-energie te benutten. Een andere manier is om dat gezamenlijk op een dak (zoals de zoutloods) of terrein (zoals binnenkort de ijsbaan) te doen. Ook het vermogen dat deze zogeheten postcoderoosprojecten kunnen opwekken monitoren we. Het opgestelde vermogen stijgt iets sneller dan het aantal daken. In totaal kan er in Baarn 5,2 MW met zonnepanelen worden opgewekt (peildatum 31 december 2020).

Opbrengst windenergie

– Geen windmolens in Baarn opgesteld –

Een deel van de Baarnse energiebehoefte zou ook opgewekt kunnen worden door de wind. Daarom zal ook de opbrengst van windmolens op Baarns grondgebied worden gemonitord als en zodra er een of meer windmolens worden geplaatst.

Aandeel duurzame energie

Download

De energie die individueel en collectief met zon en wind wordt opgewekt moet uiteindelijk gelijk worden aan de energie die we in Baarn gebruiken. Voor zover wij het kunnen monitoren, wordt er nog maar een zeer klein percentage van het energiegebruik duurzaam opgewekt. De grafiek toont alleen het percentage van de energiebehoefte die we binnen Baarn duurzaam opwekken: een schamele 1,8%.

Ook belangrijk: het percentage wordt ook beïnvloed door de energiebehoefte: wat niet nodig is, hoeft niet opgewekt te worden. Dus ook besparen blijft belangrijk.